مقدمهای بر بدنسازی برای مبتدیان
بدنسازی یکی از فعالیتهای پرطرفدار در جهان امروز است که نه تنها برای زیبایی جسمانی بلکه برای افزایش قدرت بدنی و بهبود سلامت عمومی بسیار مفید است. اگر شما نیز به تازگی تصمیم گرفتهاید وارد دنیای بدنسازی شوید، ابتدا باید اصول پایهای آن را بشناسید تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری کنید و به نتایج دلخواه خود برسید.
براساس تحقیقاتی که در سال 2020 انجامشده ۲۰، محققان دانشگاه کالیفرنیا تأکید کردهاند که شناخت اولیه از تمرینات و تغذیه مناسب تأثیر قابل توجهی بر موفقیت افراد تازهکار دارد.
اهمیت تعیین اهداف در بدنسازی
چرا هدفگذاری در بدنسازی اهمیت دارد؟
شروع بدنسازی بدون داشتن هدف مشخص مانند حرکت در مسیری است که مقصد را نمی دانید. اهداف شما باید به اندازه کافی واقعبینانه، قابل اندازهگیری و دارای زمانبندی مشخص باشند.
بهعنوان مثال، اگر تصمیم دارید که در طی 6 ماه عضله سازی کنید، یک هدف منطقی و قابل دستیابی است. این اهداف به شما انگیزه میدهند و از خستگی ذهنی و فیزیکی جلوگیری میکنند.
روشهای مشخص کردن اهداف ورزشی
- هدف گذاری به روش SMART : اهداف باید خاص (Specific)، قابل اندازهگیری (Measurable)، قابل دستیابی (Achievable)، مرتبط (Relevant) و دارای زمانبندی (Time-bound) باشند.
- تقسیم اهداف به جزئیات کوچکتر: مثلاً ابتدا روی فرم صحیح حرکات تمرکز کنید و سپس به افزایش وزن وزنه ها بپردازید.
- پیگیری مداوم پیشرفت: استفاده از اپلیکیشنهای ورزشی یا یادداشتبرداری در دفترچه تمرینی میتواند به بهبود انگیزه و اصلاح برنامه کمک ش کند.
اصول تغذیه در بدنسازی
مصرف پروتئینها و اهمیت آن
پروتئینها بهعنوان واحد سازنده عضلات نقش کلیدی در رشد و ترمیم بافتها دارند. توصیه میشود روزانه بین ۱.۶ تا ۲.۲ گرم پروتئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن مصرف کنید. پروتئین ها در مواد غذایی زیادی وجود دارند اما اگر بخواهیم به منابع غنی قابل دسترس اشاره کنیم می توانن به موارد زیر اشاره کرد:
- تخممرغ
- مرغ
- ماهی
- لوبیا و عدس
طبق پژوهشهای منتشرشده در مجله Sports Nutrition Journal، مصرف پروتئین پس از تمرین باعث افزایش سنتز پروتئین عضلانی میشود.
نقش کربوهیدراتها و چربیها
- کربوهیدراتها: منبع اصلی انرژی بدن هستند و باید ۴۰ تا ۵۰٪ از کالری روزانه شما را تشکیل دهند.
- چربیها: چربیهای مفید نظیر روغن زیتون و آجیلها به تنظیم هورمونها کمک میکنند.
اهمیت مکملها برای مبتدیان
مصرف مکملها برای مبتدیان ضروری نیست اما در موارد خاص میتواند مفید باشد. پروتئین وی، کراتین و آمینواسیدهای شاخهدار (BCAA) از محبوبترین مکملها هستند.
اگر نمیدانید چه مکملی برای شما مفید است پیشنهاد می کنیم در صفحهی درخواست مشاوره مکمل به رایگان از متخصصان تیم جیم یار مشاوره بگیرید.
تمرینات اولیه برای مبتدیان
تمرینات قدرتی و نقش آنها
تمرینات قدرتی شامل حرکاتی است که به تقویت عضلات میپردازد. این حرکات شامل:
- اسکوات
- ددلیفت
- پرس سینه
این تمرینات به بهبود استقامت، قدرت و شکل بدن کمک میکنند. براساس مطالعهای در سال ۲۰۱۸، تمرینات قدرتی باعث افزایش تراکم استخوان و کاهش خطر پوکی استخوان میشوند.
تمرینات هوازی و فواید آن
تمرینات هوازی مانند دویدن، دوچرخهسواری و شنا برای تقویت سیستم قلبی-عروقی و سوزاندن چربیهای اضافی بسیار مؤثر هستند. توصیه میشود هفتهای ۱۵۰ دقیقه به این نوع تمرینات اختصاص دهید.
اهمیت استراحت و ریکاوری
نقش خواب در پیشرفت بدنسازی
یکی از مهمترین عوامل پیشرفت در بدنسازی بدون شک داشتن خواب کافی است. خواب کافی یکی از مهمترین عوامل در رشد عضلات و بازسازی بدن است. در طول مدت زمانی که بدن در حالت خواب قرار دارد، هورمون رشد ترشح میشود که نقش حیاتی در بهبود عضلات دارد. توصیه می شود حداقل 7 الی 8 ساعت خواب شبانه را داشته باشید.
تکنیکهای ریکاوری سریع
- ماساژ عضلات: کاهش تنش و افزایش جریان خون از اثرات ماساژ دادن عضلات است.
- استفاده از تکنیکهای کششی: پیشگیری از گرفتگی عضلات
- مصرف مایعات کافی: هیدراته نگهداشتن یا مصرف مایعات کافی برای بدن نقش مهمی در پیشگیری از خستگی است.
برنامهریزی تمرینات برای مبتدیان
چرا برنامهریزی اهمیت دارد؟
یکی از کلیدهای موفقیت در بدنسازی، داشتن یک برنامه تمرینی منظم و مناسب است. بدون برنامه مشخص، ممکن است انرژی خود را در مسیرهای اشتباه صرف کنید یا حتی دچار آسیب شوید.
چگونه برنامه تمرینی مناسب طراحی کنیم؟
برای طراحی یک برنامه استاندارد فاکتور های مهمی وجود دارد که باید در نظر گرفته شود که توصیخ میشود تا جای ممکن توسط متخصصان بدنسازی طراحی شود اما به طور موارد زیر را باید برای طراحی یک برنامه استاندارد در نط
- تعداد جلسات در هفته: برای مبتدیان، ۳ تا ۴ جلسه تمرین در هفته مناسب است.
- ترکیب تمرینات: برنامه باید شامل تمرینات قدرتی و هوازی باشد.
- تمرکز بر حرکات پایهای: اسکوات، ددلیفت و پرس سینه را در برنامه بگنجانید.
- پیشرفت تدریجی: بهمرور زمان وزن و شدت تمرینات را افزایش دهید تا بدن شما با فشارهای جدید تطبیق یابد.
نمونه برنامه تمرینی برای مبتدیان
ایام هفته | نوع تمرین | توضیحات |
شنبه | تمرینات بالاتنه (پرس سینه، بارفیکس) | ۳ ست با ۱۲ تکرار هر حرکت |
دوشنبه | تمرینات پایینتنه (اسکوات، لانژ) | ۴ ست با ۱۰ تکرار هر حرکت |
چهارشنبه | تمرینات هوازی (دویدن یا دوچرخهسواری) | ۳۰-۴۵ دقیقه با شدت متوسط |
*البته در نظر داشته باشید برنامه فوق به هیچ وجه مورد تایید برای همه نیست. همان طور که گفته شد نیاز هر شخص با دیگری کاملا متفاوت است. بنابراین توصیه می شود برنامه خود را از متخصص برنامه نویسی بگیرید یا در جیمیار درخواست خود را به صورت رایگان در صفحه درخواست برنامه بدنسازی بدهید تا متخصصان ما برایتان برنامه بنویسند.
اشتباهات رایج در بدنسازی برای تازهکارها
عدم رعایت فرم صحیح حرکات
یکی از بزرگترین اشتباهات مبتدیان، انجام حرکات با فرم اشتباه است که ممکن است به آسیبهای جدی منجر شود. بهتر است ابتدا زیر نظر یک مربی حرفهای تمرین کنید.
تمرین بیش از حد (Overtraining)
بسیاری از کسانی که تازه شروع به بدسازی کرده اند، فکر میکنند هرچه بیشتر تمرین کنند، سریعتر به نتیجه میرسند. اما این کار تنها باعث خستگی و همچنین دلزدگی از تمرین میشود بلکه باعث کاهش عملکرد و حتی آسیبهای عضلانی میشود.
نادیدهگرفتن تغذیه و استراحت
تمرین تنها بخشی از معادله است، تغذیه صحیح و خواب کافی نقش حیاتی در موفقیت شما دارند.
نقش علم و تحقیقات در برنامههای ورزشی
بدنسازی علمی به معنای استفاده از اصول بدنسازی ثابتشده برای طراحی برنامهها و تغذیه است. طبق مطالعهای که در مجله Journal of Strength and Conditioning Research منتشر شده است، تمرینات ترکیبی (Compound Movements) نظیر ددلیفت و اسکوات، تأثیر بیشتری بر تقویت عضلات نسبت به حرکات ایزوله دارند.
همچنین، براساس تحقیقات انجامشده در سال ۲۰۱۹، ترکیب تمرینات هوازی و قدرتی برای کاهش چربی بدن و افزایش عضله بسیار موثر است.
پیشگیری از آسیبهای ورزشی
گرمکردن قبل از تمرین
گرمکردن عضلات قبل از تمرین از کشیدگی و آسیب جلوگیری میکند. یک برنامه گرمکردن میتواند شامل حرکات کششی دینامیک و تمرینات سبک باشد.
استفاده از تجهیزات مناسب
استفاده از کفشهای مناسب، دستکش و بندهای محافظتی میتواند از آسیبهای ناخواسته جلوگیری کند.
اجتناب از بلند کردن وزنههای سنگین
مبتدیان نباید در ابتدا به بلند کردن وزنههای بسیار سنگین بپردازند. افزایش وزن تمرینی باید تدریجی باشد.
نکاتی برای افزایش انگیزه در بدنسازی
تعیین پاداشهای کوچک
مثلاً اگر یک ماه به طور منظم تمرین کردید، برای خود یک هدیه کوچک تهیه کنید. این کار انگیزه شما را تقویت میکند.
تمرین با یک حریف تمرینی
داشتن یک همراه و حریف تمرینی در تمرین باعث افزایش تعهد و انگیزه میشود.
نتیجهگیری
اصول بدنسازی مجموعهای از قوانین و راهکارهاست که برای داشتن یک تجربه موفق و ایمن در این ورزش ضروری است. با رعایت این اصول و بهرهگیری از دانش علمی، میتوانید به تناسب اندام و سلامتی مطلوب دست پیدا کنید.
سوالات متداول
نه، تغذیه طبیعی برای مبتدیان کافی است. مکملها فقط در صورت نیاز و با مشورت متخصص تغذیه توصیه میشوند.
این مدت به عواملی مانند تغذیه، تمرین و ژنتیک بستگی دارد، اما معمولاً بین ۸ تا ۱۲ هفته تغییرات قابل مشاهده است.
بله، اصول بدنسازی برای زنان و مردان مشابه است، اما ممکن است اهداف و شدت تمرین متفاوت باشد.
تعیین هدف، برنامه ریزی تمرینی، تمرینات صحیح، تغذیه مناسب، استراحت و ریکاوری و حفظ انگیزه از مهمترین اصول بدنسازی است.
یک پاسخ